Vanaf 22 juni 2014 is Johan de Koning te gast in Ulrum.
Wie ben je?
Misschien beter te omschrijven als ‘waar kom je vandaan?’. Geboren werd ik in Zeeland. Vlak nadat de eerste oeververbindingen van de Deltawerken gereed waren gekomen. In plaats van een afgesloten gebied, werd het vanaf die tijd een steeds bereikbaarder eilandenrijk. Het land waar het leven goed is. Voor mij voelt dat nog altijd zo. Al ben ik veel weg geweest, ik keer er steeds weer terug. De luwte, die het gebied behouden heeft, geeft me de rust om na te denken. Het karakteristieke landschap en de nabijheid van de zee inspireren me. Ik doe er nieuwe ideeën op, die ik verwerk in mijn ontwerpen. Ideeën vertalen in concepten en die vervolgens weer in ontwerpen: dat is mijn identiteit. Vice versa: daarheen en weer terug. Halen en brengen. Je vleugels uitslaan doe je gemakkelijk als je een stevige thuisbasis hebt.
Mijn naam is Johan de Koning. Opgeleid tot architect aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Afgestudeerd bij Maarten Struijs op een Illustere School voor Zeeland: een verwerking van een zeventiende-eeuws programma van eisen tot een hedendaags studiecentrum in de polder. Bernard van Clairvaux en Louis Kahn waren daarbij mijn mentale mentoren. Tijdens mijn afstuderen startte ik samen met collega student Don Monfils het Laboratorium voor Architektuur in Middelburg. Snel daarna volgende vestigingen in het Poolse Szczecin en in Rotterdam. Ook werd ik aangetrokken tot het leraarschap, aan verschillende instituten, maar vooral op mijn ‘eigen’ school in Rotterdam. Sinds 2006 leid ik het Lab in Zeeland alleen en is de Poolse vestiging verzelfstandigd . In het Lab worden nieuwe concepten ontwikkeld die via onderwijs, publicaties en tv met de wereld worden gedeeld. Zo levert die inspiratie meer op dan alleen gebouwen.
Wat doe je?
Bij mij is ontwerpen verbeelden. Je stelt je iets voor dat er nog niet is. Imaginair, denkbeeldig. Alles kan er in. Niets is uitgesloten. Via schetsen en maquettes wordt dat denkbeeld deel van de echte wereld. Zo krijgt het stap voor stap de juiste dimensies. Dat is een creatief proces, waar je als maker niet ongeschonden uitkomt. Jouw idee krijgt vorm. Dan ben je kwetsbaar. Het is jouw verbeelding, die hard gemaakt wordt in een gebouw. In hout, steen, beton, staal. Welk materiaal ook maar geschikt is voor die verbeelding. Mijn ontwerpen staan met een been in de denkwereld en met het andere in de materiële wereld. Op die grens, zegt Louis Kahn, bevindt de architectuur zich. In mijn ontwerpen kan je dat goed zien, denk ik. Ze leiden weinig af van de opgave zoals ik die heb gedestilleerd uit alle gegevens die ik ter beschikking had. Als je goed leest zie je mijn gedachten terug. Of tenminste een gedachte. Al is de oplossing nog zo pragmatisch en werkbaar.
Wat ga je doen?
Op basis van wat ik zie, te horen krijg en verbeelden kan, maak ik een idee van de opgave. Stel je voor dat…. Op die manier ga ik in gesprek met de bewoners van Ulrum. Worden die net zo enthousiast over de mogelijkheden als ik, dan zet ik deze ideeën om in beelden, in een ontwerp. Daarna kijken we onder welke condities dat ontwerp gerealiseerd zou kunnen worden. Liefst met veel inbreng van de bewoners zelf. In Ulrum gaat het om de transformatie van het gevelbeeld. Veel leeggekomen etalages zouden een nieuw leven moeten krijgen, zodat het straatbeeld weer levendig wordt, vrolijk en uitnodigend. Ik ga proberen daar een soort masterplan voor te schrijven. Welke mogelijkheden er zijn, welke randvoorwaarden er gesteld kunnen of moeten worden. Zodat de eigenaren – al dan niet met hulp – zelf de invulling kunnen doen. Zodat de straat weer hun straat wordt.
Mijn voordeel is dat ik ‘van buiten’ kom en derhalve allerlei lokale belangen en obstakels over het hoofd zal zien. Zo word ik niet belemmerd door praktische bezwaren en kan ik onbekommerd met ideeën komen. Het gebrek aan achtergrond kennis is natuurlijk ook een nadeel. Maar hopelijk komen we daar overheen door veel met elkaar te praten. Zo’n gesprek zal dan gaan over ideeën en minder over a-priori beperkingen.
Meer informatie over Johan en het Laboratorium voor Architektuur is te vinden op: www.lab4arch.com.